Dit is geen makkelijke vraag. Verslaving houdt in afhankelijk te zijn van iets. Als dit een vorm van lijden tot gevolg heeft spreekt men van een afhankelijkheidsstoornis.
De verslavingsgeneeskunde pretendeert inzicht te hebben in wat verslaving werkelijk is. Zij omschrijft het als een onvrijwillige stoornis van het gedrag, op automatisch en grotendeels onbewust niveau, op basis van een hersenstoornis.
Ik mis hier toch wat in. Een verslaving is niet altijd onvrijwillig. Er zijn mensen die bewust kiezen om verslaafd te zijn of te blijven. En is er altijd sprake van een hersenstoornis? Denk eens aan nicotine of koffie, of seks? Wat ik ook mis in deze omschrijving is de conditionering die gepaard gaat met het gebruik genotsmiddelen. Afijn ik ben geen dokter voor mij geld: Je spreekt van verslavingsproblematiek als je over langere periodes telkens terugvalt in het gebruik van bepaalde genotsmiddelen of een bepaalde gewoonte.
Traditioneel is de verslavingszorg gericht op de behandeling van verslaving. Bij voorkeur vindt ontwenning plaats of worden de gevolgen van langdurig verslavingszorg beperkt. Met 'op herstel gerichte zorg' bedoelt men dat er meer mogelijk is. Naast de traditionele behandelingen die we kunnen aanduiden als 'klinisch herstel' kunnen cliënten leren in lichamelijk, psychisch en sociaal opzicht beter te functioneren. Dit 'functionele herstel' kan relatief los staan van het klinische herstel. Verder onderscheidt men het 'maatschappelijk herstel'. Daarmee doelt men op de verbetering van (ex-)verslaafden in de samenleving en de bestrijding van stigma's. Tot slot is er het 'persoonlijk herstel'. In deze vorm van herstel is het individu actief om voor zichzelf te bepalen wie hij of zij is, wil veranderen en in hoeverre deze ertoe bereid is daar moeite voor te doen. Hier gaat het om hoop op verandering, vragen omtrent identiteit, waarden. Doelen, zingeving en de betekenis van relaties met andere mensen. Het idee is dat persoonlijk herstel wellicht de motor is van de andere vormen van herstel voor zover de persoon daar zelf invloed op kan uitoefenen.
Top
